Na początku XX wieku Kazimierz Funk (polski biochemik) odkrył pierwszą witaminę (tiaminę – B1), którą wyodrębnił z otrąb ryżowych. Jest on również autorem terminu witamina (łac. vita – życie, amina – związek chemiczny zawierający grupę aminową), który został wprowadzony w 2012 r. Kolejne badania wykazały, że zaburzenia w stanie zdrowia i choroby są nie tylko powodowane przez drobnoustroje, ale występują także jako efekt niedoboru witamin.
Obecnie wiadomo, że najważniejsze procesy przemiany materii (anaboliczne, kataboliczne) przebiegają z udziałem różnych witamin, a funkcje fizjologiczne, takie jak wzrost, rozwój, czy reprodukcja wymagają odpowiedniej ich podaży.
Awitaminoza to brak lub wyraźny deficyt jednej lub kilku witamin w organizmie. Z kolei hipowitaminoza to zespół objawów wywołanych zbyt małą ilością jednej lub kilku witamin. W przypadku bydła stany awitaminozy należą do rzadkości, natomiast niedobór witamin jest już częściej obserwowany i ma poważne następstwa zdrowotne i produkcyjne.
Witaminy rozpuszczalne w wodzie, to witaminy grupy B (np. B1 – tiamina, B2 – ryboflawina, PP (B3) – niacyna, B5 – kwas pantotenowy, B6 – pirydoksyna, H (B7) – biotyna, B9 – kwas foliowy, B12 – kobalamina) oraz witamina C – kwas askorbinowy. Do witam rozpuszczalnych w tłuszczach należą witaminy A, D, E i K. Zapotrzebowanie bydła na witaminy A, D i E jest określone w normach żywienia przeżuwaczy (INRA, NRC), nie są natomiast normowane witaminy rozpuszczalne w wodzie. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach dostarczane są wraz z tłuszczami zawartymi w dawce pokarmowej, a następnie wchłaniane w jelitach wraz z kwasami tłuszczowymi. Witamina K jest dostarczana wraz z paszą, jak również może być syntetyzowana przez mikroorganizmy żwacza.
Znaczenie wybranych witamin z grupy B w żywieniu krów
Opublikowano w1/2024